Eufora

Zarejestrowana w Austrii w 2005 roku dwurzędowa odmiana jęczmienia ozimego o bardzo dobrej mrozoodporności, wysokim plonowaniu na wszystkich stanowiskach, dobrej odporności na choroby i niezrównanej jakości paszowej wynikającej z:

  • bardzo dobrego wyrównanie ziarna,
  • bardzo wysokiej masy hektolitra,
  • niskiej zawartości włókna surowego,

Te cechy składają się na wyjątkowo wysoką wartość energii metabolicznej kilograma śruty tej odmiany, osiągającą w wieloleciu badań AGES (Austriacki Federalny Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Żywności) wynik średni 13,19 MJ UE/kg – najwyższy ze wszystkich badanych odmian.

Przewagę wartości paszowej i masy hektolitra odmiany EUFORA obrazuje poniższy wykres dla odmian jęczmienia jedno- i wielorzędowych badanych w AGES w latach 2009 do 2013:
Eufora Diagram

Oś pionowa to wartość Energii Metabolicznej (Umsetzbare Energie) w MJ/Kg, przy zawartości suchej masy 86 % w śrucie jęczmiennej.
Oś pozioma to masa hektolitra oczyszczonego ziarna w kilogramach.
Odmiany oznaczone czerwoną kropką to odmiany dwurzędowe, zaś te oznaczone niebieskim kwadratem to odmiany wielorzędowe.

Plonowanie
Jęczmień Eufora jest obecnie w fazie badań rejestracyjnych COBORU, które potrwają jeszcze 2 lata i ostatecznie wykażą poziom plonowania tej odmiany w Polsce. Jednakże odmiana ta uprawiana jest w Polsce od 2010 roku na terenie całego kraju. Obecnie reprodukcja tej odmiany prowadzona jest przez 9 firm nasiennych.

Pierwsze plantacje w naszym kraju, zakontraktowane przez firmę Centrala Nasienna ‘Kalnas’ Sp. z o.o. z siedzibą w Kaliszu, wykazały plony ponadprzeciętne dla odmian dwurzędowych i porównywalne z plonowaniem jęczmienia hybrydowego Hobbit, firmy Syngenta. Zdaniem Witolda Sapińskiego, prezesa firmy Kalnas Sp. z o.o. http://www.kalnas.pl), Eufora jest jedną z najbardziej niedoszacowanych odmian jęczmienia ozimego w Polsce.

W badaniach austriackich odmiana Eufora nie ustępuje w plonowaniu czołówce odmian 2 rzędowych. Poniżej link do strony austriackiego urzędu AGES, zestawiającego wyniki plonowania odmian dwu- i wielorzędowych jęczmienia ozimego z lat 2008-2013: http://www.baes.gv.at/pflanzensorten/oesterreichische-beschreibende-sort...

Zdrowotność
W porównaniu do innych odmian, Eufora wykazuje niską podatność na rynchosporiozę, niską do średniej podatność na plamistość siatkową, średnią na mączniaka prawdziwego i na na pałecznicę traw. Eufora jest bardziej podatna na rdzę brunatną, ramularię, pleśń śniegową i żółtą karłowatość jęczmienia. (dane z badań austriackiego urzędu AGES, link powyżej).

Instrukcja uprawy

(za: http://www.odr.pl/produkcja-rolinna/zboa/589-jeczmien-ozimy-odpowiedzia-..., aktualne na dzień 30/07/2014, autor: Stanisław Dudziuk)

Wymagania glebowe i przedplon
Jęczmień ozimy ma nieco mniejsze wymagania glebowe od pszenicy ale większe od żyta. Powinien więc być uprawiany przede wszystkim na glebach zaliczanych do kompleksów glebowych pszennych oraz żytniego bardzo dobrego i dobrego (klasa IIIb - IVa). Ważnym czynnikiem warunkującym prawidłowy rozwój roślin w okresie przedzimowym jest dobór odpowiedniego przedplonu. Z uwagi na bardzo duże wymagania co do odczynu gleby stanowiska przeznaczone pod jego uprawę powinny być regularnie odkwaszane (wapnowanie co 4 lata). Optymalne pH dla jęczmienia ozimego mieści się granicach 5,5 do 7,0.

Aby umożliwić staranne i terminowe przygotowanie gleby do siewu rośliny przedplonowe muszą odpowiednio wcześnie schodzić z pola. Do najlepszych przedplonów dla jęczmienia ozimego należą więc: rzepak, rośliny strączkowe (groch, peluszka, wyka) oraz wczesne ziemniaki. Do średnich jakościowo przedplonów zalicza się pszenicę ozimą, owies i pszenżyto ozime a do złych - jęczmień ozimy i jary oraz żyto. Decydując się na uprawę jęczmienia ozimego po złych przedplonach należy się liczyć z 10-15% obniżką plonu w stosunku do przedplonów nie zbożowych.

Uprawa przedsiewna
Ważnym czynnikiem w uprawie jęczmienia ozimego jest sposób wykonania uprawy przedsiewnej ponieważ decyduje on o równomierności wschodów i wzroście początkowym roślin a w efekcie o obsadzie roślin i zagęszczeniu łanu. Jęczmień ozimy należy wysiewać w glebę starannie doprawioną i dobrze odleżałą przez okres około 2-3 tygodni ponieważ osiadanie roli już po wschodach może spowodować rozrywanie korzeni i odsłanianie węzłów krzewienia a w efekcie zwiększenie podatności roślin na wymarzanie. Wybór sposobu uprawy roli zależy od terminu zbioru rośliny przedplonowej oraz stanu roli .Zaleca się stosowania azotu w 3 dawkach - 50% - przy ruszaniu wegetacji, 35% - pod koniec fazy krzewienia i 15% na początku kłoszenia. W warunkach suszy dobre efekty daje dolistne stosowanie azotu (w formie oprysku). W stanowiskach po zbożach zaleca się wykonanie orki "razówki" na głębokość około 25 cm, najlepiej z przedpłużkiem, zagregatowanym z wałem lub broną. Zapewni to umieszczenie osypanego ziarna zboża przedplonowego na głębokości uniemożliwiającej ich wzejście. Bezpośrednio przed siewem nasion najlepiej jest zastosować agregat uprawowy.

Wymagania nawozowe
Jęczmień ozimy, ze względu na słaby system korzeniowy ma duże wymagania nawozowe, zwłaszcza przy uprawie na słabszych glebach. W okresie wegetacji jesiennej pobiera on więcej składników pokarmowych niż żyto czy pszenica ozima.

Do wytworzenia plonu 1 tony ziarna pobiera z gleby ok. 23 kg N, 10 kg P2O5, 25 kg K2O, 10 kg Ca i 4 kg MgO. Wykazuje dużą wrażliwość na niedobór fosforu w glebie oraz średnią wrażliwość na niedobór potasu. Poziom nawożenia tymi składnikami różnicować należy w zależności od wyników badania zasobności gleby, jakości gleby i przewidywanego poziomu plonów. Zwykle stosuje się 60-85 kg P2O5 oraz 60-95 kg K2O na 1 ha.

Przy przypadku stwierdzenia dużego zapotrzebowania na azot należy zastosować 80-100 kg N/ha, przy średnim zapotrzebowaniu - 65-80 kg N/ha a przy małym - 50-65 kg N/ha. Duże potrzeby nawożenia roślin azotem występują na glebach średniej jakości o pH powyżej 6,0, gdy opady zimowe przekroczyły średnią dla wielolecia a przedplon nawożony był małą dawką azotu. Stosowanie niewielkich dawek azotu jesienią (20-40 kg N/ha) zalecane jest tylko w przypadku uprawy jęczmienia ozimego po zbożach, zwłaszcza jeżeli była przyorywana słoma. W pozostałych przypadkach nawozy azotowe należy wysiewać wiosną. Dawki do 50 kgN/ha należy stosować jednorazowo w okresie ruszania wegetacji wiosennej. Wyższe dawki zaleca się dzielić - połowę po ruszeniu wegetacji a resztę w początkowej fazie strzelania w źdźbło. W tym przypadku trzeba je dostosować do fazy rozwojowej jęczmienia. W okresie krzewienia zalecane jest stężenie 11-13%, w początkowej fazie strzelania w źdźbło - 10%.

Termin siewu
Optymalnym terminem siewu jest 15 września do 5 października w zależności od regionu kraju Jak wykazuje praktyka rolnicza, zarówno przedwczesny jak i zbyt późny termin siewu niekorzystnie wpływają na wzrost i rozwój jęczmienia ozimego. Przy zbyt wczesnym siewie, podobnie jak i przy zbyt gęstym, jęczmień wytwarza zbyt dużo masy wegetatywnej co zwiększa podatność roślin na wymarzanie i jesienne porażenie chorobami. Zbyt późny siew uniemożliwia nagromadzenie przed zimą dostatecznej ilości węglowodanów, które mają decydujący wpływ na dobre przezimowanie roślin.

Ilość wysiewu
Przy ustalaniu normy wysiewu należy uwzględniać: jakość gleby, przedplon, termin siewu oraz wartość użytkową materiału siewnego. Na kompleksie glebowym pszennym bardzo dobrym i dobrym zaleca się wysiewać od 320 do 350 ziaren na 1 m2 (133-147 kg/ha*), na żytnim bardzo dobrym i zbożowo-pastewnym mocnym od 380 do 410 ziaren na 1 m2 (160-173 kg/ha) a pszennym wadliwym i żytnim dobrym od 430 do 460 ziaren na 1 m2 (181-194 kg/ha). W przypadku opóźnionego terminu siewu zalecane normy wysiewu należy zwiększyć o 10 %.

Podobnie jak inne zboża, jęczmień ozimy należy wysiewać w rozstawie 10-15 cm, na głębokość 3-5 cm.

Zwalczanie chwastów i szkodników
Plantacje jęczmienia ozimego z racji wczesnego terminu siewu są bardzo podatne na zachwaszczenie. Zabiegi chemicznego zwalczania chwastów można wykonywać zarówno w okresie jesiennym jak i wiosennym. Zabiegi wiosenne są jednak mniej skuteczne. W przypadku wystąpienia silnego zachwaszczenia zwalczanie chwastów należy rozpocząć więc już jesienią preparatami dostosowanymi do gatunku chwastów dominujących na danym polu.

Strategia ochrony jęczmienia ozimego przed chorobami zakłada utrzymanie w stanie wolnym od chorób trzech górnych liści w okresie do fazy kłoszenia oraz dwóch liści w fazie po wykłoszeniu.

Spośród szkodników największe szkody w zasiewach jęczmienia wyrządzają skrzypionki i mszyce. Mszyce należy zwalczać od pełni kłoszenia do początku dojrzałości mlecznej ziarna (przy średnim nasileniu 5 mszyc na 100 kłosach) natomiast skrzypionki zwalczać należy w okresie masowego wylęgu larw (jeżeli na jednej roślinie występuje średnio 1-2 larwy).

Wszystkie zabiegi ochrony roślin wykonywać należy zgodnie z zaleceniami Instytutu Ochrony Roślin.

Jęczmień ozimy dojrzewa zwykle w drugiej - trzeciej dekadzie lipca. Należy unikać opóźniania terminu zbioru ponieważ jęczmień wykazuje tendencję do obłamywania się kłosów a to się wiąże ze stratą plonu.